Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybederek bulanıklaşması sonucu görme yetisinin azalmasına neden olan yaygın bir göz hastalığıdır. Sağlıklı bir gözde, göz merceği ışığı retina üzerine net bir şekilde odaklar. Ancak katarakt geliştiğinde, bu saydam mercek bulanıklaşır ve ışığın retina üzerine düzgün bir şekilde ulaşmasını engeller. Bu durum, görme bulanıklığı, kontrast kaybı ve ışığa karşı hassasiyet gibi sorunlara yol açar.
Genellikle yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan katarakt, görmeyi giderek zorlaştırır ve tedavi edilmediği takdirde görme kaybı yaratmaya doğru ilerler. Katarakt, başlangıçta hafif görme bulanıklığı veya ışıklara karşı hassasiyet gibi belirtilerle fark edilebilir. Ancak zamanla ilerleyerek günlük yaşamı etkileyen ciddi görme azalmasına neden olur. Modern tıp yöntemleri sayesinde, katarakt günümüzde başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.
Kataraktın Nedenleri
Katarakt genellikle yaşlanmaya birlikte ortaya çıksa da farklı faktörler de katarakt oluşumuna katkıda bulunabilir:
Yaşlanma: En yaygın sebep olup 60 yaş ve üzeri bireylerde sık görülür.
Doğumsal katarakt ve Genetik Faktörler: Katarakt, doğuştan genetik faktörler veya anne karnında geçirilen enfeksiyonlar nedeniyle olabilir. Ailede katarakt öyküsü olan kişilerde risk artar.
Göz Travmaları: Göz yaralanmaları merceğin yapısında değişikliklere neden olabilir.
Diyabet: Kan şekerinin yüksek seyretmesi göz merceğinin yapısının bozulması neden olarak katarakt gelişimini hızlandırabilir.
Uzun Süreli Steroid Kullanımı: Kortikosteroid ilaçların uzun süre kullanımı katarakt riskini artırabilir.
Sigara ve Alkol Kullanımı: Oksidatif stres yoluyla göz merceğini olumsuz etkileyebilir.
Ultraviyole (UV) Işınları: Gözleri korumadan uzun süre güneşe maruz kalmak katarakt gelişimini hızlandırabilir.
Kataraktın Belirtileri
Kataraktın belirtileri genellikle yavaş yavaş ortaya çıkar ve zamanla belirginleşir:
Görmede bulanıklık ve azalma
Renklerin soluk veya sararmış görülmesi
Işığa karşı hassasiyet ve kamaşma
Gece görüşünde bozulma
Çift görme veya gölgeli görme
Gözlük veya lens numaralarının sık değişmesi
Bu belirtiler, günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa bir göz doktoruna başvurmanız önerilir.
Katarakt Tedavisi
Kataraktın ilaç veya gözlükle tedavisi mümkün değildir. Tek kesin çözüm cerrahi müdahaledir. Katarakt ameliyatı, bulanıklaşmış doğal göz merceğinin çıkarılıp yerine yapay bir göz içi lensinin (IOL) yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir.
Katarakt ameliyatı, görme kaybı günlük yaşamı etkileyen bireyler için önerilir. İleri yaş, diyabet gibi risk faktörleri veya görme bozukluğunun iş ve sosyal hayatta zorluk yaratması durumunda cerrahi müdahale gereklidir. Ameliyat kararı, uzman bir doktor tarafından yapılan kapsamlı göz muayenesinden sonra verilir.
Katarakt Ameliyatı
Modern katarakt cerrahisinde en yaygın yöntem fakoemülsifikasyon (FAKO) tekniğidir. Bu yöntemde ultrasonik dalgalar kullanılarak mercek küçük parçalara ayrılır ve emilerek çıkarılır. Ardından yapay göz içi lensi yerleştirilir. Ameliyat genellikle 15 dakika sürer ve lokal anestezi altında yapılır.
Günümüzde kullanılan modern cerrahi teknikler, işlem sırasında hastanın konforunu artırırken iyileşme sürecini hızlandırır. Katarakt ameliyatı, güvenli ve etkili bir tedavi yöntemi olup, kısa sürede görme kalitesini artırır.
Katarakt ameliyatından sonra hastalar genellikle kısa bir iyileşme sürecinin ardından günlük aktivitelerine dönebilir. İlk birkaç gün hafif rahatsızlık ve ışık hassasiyeti olabilir. Verilen göz damlalarının düzenli kullanımı ve kontroller, iyileşme sürecini hızlandırır ve ameliyatın başarısını artırır.
Katarakt cerrahisinde kullanılan, farklı özelliklere sahip göz içi lensleri, hastanın görsel ihtiyaçları ve yaşam şekline göre seçilebilir.
Göz İçi Lensleri ve Çeşitleri
Katarakt ameliyatı sırasında kullanılan göz içi lensleri, hastaların ihtiyaçlarına göre farklı türlerde olabilir:
Monofokal Lensler: Tek odaklı olup uzak veya yakın görüşü düzeltmek için kullanılır. Uzak için ayarlandığında, hastanın yakın için gözlük kullanması gerekir.
Torik Lensler: Astigmatizması olan hastalar için özel olarak tasarlanmış lenslerdir. Torik lensler ile hem katarakt, hem astigmatizma düzeltilmiş olur.
Multifokal Lensler: Hem uzak hem de yakın görüşü düzelten lenslerdir, böylece gözlük ihtiyacını azaltır.
Trifokal Lensler: Uzak, orta ve yakın mesafelerde gözlük ihtiyacı ortadan kaldırmak için tasarlanmış lenslerdir. Günlük aktiviteler için (kitap okuma, bilgisayar kullanma, araç sürme vb.) tüm mesafelerde gözlük bağımsızlığı sağlarlar.
EDOF (Extended Depth of Focus – Genişletilmiş Odak Derinliği) Lensler: Orta ve uzak mesafede daha net görüş sağlayan, dijital ekran kullanımında avantaj sunan lenslerdir. Özellikle gece sürüşünde multifokal ve trifokal lenslere kıyasla daha az parlama ve halo etkisi ile avantajlıdırlar.
Katarakt tedavisinde göz içi lens seçimi, hastanın görme ihtiyaçlarına ve yaşam tarzına göre belirlenmelidir. Göz doktorunun önerileri doğrultusunda en uygun lens seçilerek hastaya kaliteli bir görüş kazandırılabilir.
Katarakt Tedavisi ile Yaşam Kalitenizi Artırın
Katarakt tedavisi, yalnızca görme sorunlarını çözmekle kalmaz, aynı zamanda yaşam kalitesini de artırır. Gelişmiş cerrahi teknikler ve kişiye özel lens seçenekleriyle, sağlıklı ve net bir görüşe kavuşmak artık mümkün. Katarakt belirtileriniz varsa ya da detaylı bilgi almak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Katarakt Nedir ?
Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybederek bulanıklaşması sonucu görme kalitesinin azalmasına neden olan bir göz hastalığıdır. Genellikle yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olarak ortaya çıksa da, travma, diyabet, uzun süreli steroid kullanımı veya genetik faktörler de katarakta yol açabilir. Tedavi edilmediğinde görme kaybına neden olabilen bu durum, cerrahi müdahale ile etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
Katarakt'ın Sebepleri Nelerdir?
Kataraktın başlıca sebepleri arasında yaşlanma, genetik yatkınlık, göz yaralanmaları ve bazı sistemik hastalıklar, özellikle diyabet, bulunmaktadır. Ayrıca uzun süreli steroid kullanımı, güneş ışınlarına (UV ışınlarına) aşırı maruz kalma, sigara kullanımı ve yetersiz beslenme gibi çevresel ve yaşam tarzı faktörleri de katarakt gelişimine katkıda bulunabilir. Doğumsal katarakt ise anne karnında geçirilen enfeksiyonlar veya genetik bozukluklardan kaynaklanabilir.
Katarakt Tedavisi
Kataraktın tek kesin tedavi yöntemi cerrahidir. Katarakt ameliyatında, bulanıklaşmış doğal mercek çıkarılarak yerine yapay bir göz içi lensi (IOL) yerleştirilir. Ameliyat genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve hastalar kısa sürede normal aktivitelerine dönebilir. Gelişmiş cerrahi teknikler, lazer destekli yöntemler ve kişiye özel lens seçenekleri sayesinde hem katarakt sorunu çözülür hem de gözlük bağımlılığı azaltılabilir. Modern teknolojilerle yapılan bu işlem, güvenli ve etkili bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir.
Göz İçi Lensleri
Katarakt ameliyatında doğal göz merceğinin çıkarılmasından sonra, görme kalitesini yeniden sağlamak için yapay göz içi lensler (IOL) kullanılır. Bu lensler, hem kataraktı tedavi etmek hem de hastanın diğer görme sorunlarını düzeltmek için tasarlanmıştır. Göz içi lensler, hastanın yaşam tarzına ve görme ihtiyaçlarına göre farklı özelliklerde seçilebilir.
- Monofokal Lensler:
Bu lensler, tek bir odak noktası sağlar ve genellikle uzak görüş için kullanılır. Ancak yakın görüş için gözlük gerekebilir. Monofokal lensler, katarakt ameliyatlarında en sık kullanılan lens tipidir ve özellikle temel ihtiyaçları olan hastalar için idealdir. - Toric Lensler:
Astigmatizmayı düzeltmek için özel olarak tasarlanan bu lensler, net ve keskin bir görüş sağlayarak gözlük ihtiyacını en aza indirir. Astigmatı olan hastalar için mükemmel bir çözümdür. - Trifokal Lensler:
Bu lensler, multifokal lenslerin bir adım ötesine geçerek yakın, orta ve uzak mesafelerde daha geniş bir görüş sağlar. Özellikle hem okuma hem de ekran kullanımına ihtiyaç duyan bireyler için uygun bir seçenektir. - EDOF (Extended Depth of Focus) Lensler
EDOF, yani “Genişletilmiş Odak Derinlikli Lensler,” katarakt cerrahisinde kullanılan modern bir göz içi lens türüdür. Bu lensler, multifokal lensler gibi birden fazla odak noktasına sahip olmamakla birlikte, yakın, orta ve uzak mesafeler arasında geçişi daha doğal bir şekilde sağlar. Gözlük ihtiyacını önemli ölçüde azaltan EDOF lensler, özellikle günlük yaşamda farklı mesafelere hızlı bir şekilde odaklanmayı gerektiren hastalar için idealdir.
- Monofokal Lensler: